Acil Servise Başvuran Çoklu ilaç Zehirlenmelerinin Yedi Yıllık Analizi
Zeynep Kekeç1, E. M. Sözüer2, H. Duymaz2, S. Ökkan2
1Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı
2Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
Özet
Giriş: Bu çalışmada çoklu ilaç zehirlenmesi olgularını, aldığı ilaçların çeşitliliği ile klinik ve demografik verileri açısında irdelemeyi ve ülkemiz zehirlenme verilerine katkıda bulunmayı hedefledik.
Gereç ve Yöntem: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi’ne 1 Ocak 1995-31 Aralık 2001 tarihleri arasında çoklu ilaç alımı öyküsü ile başvuran hastalar değerlendirildi.
Bulgular: Çalışma süresince toplam 389 çoklu ilaç zehirlenmesi vakasının dosyasına ulaşılabildi. Olguların %68.5 (n=266)‘i kadın ve yaş ortalaması 22.8 ± 10 yıldı. Üç yüz yirmi iki (%82.8) hasta 15-34 yaş aralığındaydı. Zehirlenme olgularının %93.8‘i intihar amaçlı idi. Hastaların sekizi gebeydi ve iki hastada aktif GiS kanaması görüldü. Olguların 185‘i (%47.6) ikili ilaç ve bir vakada da (%0.3) dokuz farklı ilaç alımı mevcuttu. ikili ilaç kombinasyonları arasında en sık görülenler; analjezik anti- inflamatuar ve antibiyotik kombinasyonuydu (n=83; %23.8). iki yüz kırk altı hasta (%63.2) ilk 5 saatte acil servise başvurdu. Hastaların acil servisten istenen psikiyatri konsültasyonları sonucu %41.4 (n=161)‘ında psikiyatrik tanılarının olduğu; bunlar arasında %12.6’lık bir oranla depresyonun ilk sırada geldiği belirlendi. Hastaların %73’ünün tedavisinde gastrik lavaj ve/veya aktif kömür uygulamasını içeren dekontaminasyon uygulandı. Üç yüz otuz yedi hasta acil serviste gözlem altında tutulurken;. acilde kalış süresinin ortanca değeri 5 (aralık: 0-72) saat idi.Elli iki (%13) hastanın yoğun bakıma yatışı yapıldı. Olgular arasında ölen olmadı.
Sonuç: Çoklu ilaç zehirlenmeleri özellikle genç erişkinlerde ve sıklıkla kadınlarda görülmektedir. Zehirlenmelerin çoğunluğu analjezik antiinflamatur ve antibiyotik kombinasyonlarından oluşmaktadır. iki hastada görülen GiS kanaması dışında ciddi klinik bulgular ve ölüm gözlenmemiştir.