Zeynep Kekeç1, E. M. Sözüer2, H. Duymaz2, S. Ökkan2

1Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı
2Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Özet

Giriş: Bu çalışmada çoklu ilaç zehirlenmesi olgularını, aldığı ilaçların çeşitliliği ile klinik ve demografik verileri açısında irdelemeyi ve ülkemiz zehirlenme verilerine katkıda bulunmayı hedefledik.
Gereç ve Yöntem: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi’ne 1 Ocak 1995-31 Aralık 2001 tarihleri arasında çoklu ilaç alımı öyküsü ile başvuran hastalar değerlendirildi.
Bulgular: Çalışma süresince toplam 389 çoklu ilaç zehirlenmesi vakasının dosyasına ulaşılabildi. Olguların %68.5 (n=266)‘i kadın ve yaş ortalaması 22.8 ± 10 yıldı. Üç yüz yirmi iki (%82.8) hasta 15-34 yaş aralığındaydı. Zehirlenme olgularının %93.8‘i intihar amaçlı idi. Hastaların sekizi gebeydi ve iki hastada aktif GiS kanaması görüldü. Olguların 185‘i (%47.6) ikili ilaç ve bir vakada da (%0.3) dokuz farklı ilaç alımı mevcuttu. ikili ilaç kombinasyonları arasında en sık görülenler; analjezik anti- inflamatuar ve antibiyotik kombinasyonuydu (n=83; %23.8). iki yüz kırk altı hasta (%63.2) ilk 5 saatte acil servise başvurdu. Hastaların acil servisten istenen psikiyatri konsültasyonları sonucu %41.4 (n=161)‘ında psikiyatrik tanılarının olduğu; bunlar arasında %12.6’lık bir oranla depresyonun ilk sırada geldiği belirlendi. Hastaların %73’ünün tedavisinde gastrik lavaj ve/veya aktif kömür uygulamasını içeren dekontaminasyon uygulandı. Üç yüz otuz yedi hasta acil serviste gözlem altında tutulurken;. acilde kalış süresinin ortanca değeri 5 (aralık: 0-72) saat idi.Elli iki (%13) hastanın yoğun bakıma yatışı yapıldı. Olgular arasında ölen olmadı.
Sonuç: Çoklu ilaç zehirlenmeleri özellikle genç erişkinlerde ve sıklıkla kadınlarda görülmektedir. Zehirlenmelerin çoğunluğu analjezik antiinflamatur ve antibiyotik kombinasyonlarından oluşmaktadır. iki hastada görülen GiS kanaması dışında ciddi klinik bulgular ve ölüm gözlenmemiştir.