İnme semptom veya bulguları ile acil servise başvuran hastaların başvuru zamanlarını etkileyen hastane öncesi faktörlerin değerlendirilmesi
Tanzer Korkmaz1, Gürkan Ersoy2, Kürşad Kutluk2, Bülent Erbil3, Funda Karbek Akarca4, Nesibe Sönmez5, Ömer Faruk Demir6
1Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Bolu
2Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı,izmir
3Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Ankara
4Atatürk Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, İzmir
5Buca Tıp Merkezi, İzmir
6Ankara Dışkapı Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Ankara
Anahtar Kelimeler: Akut inme, başvuru zamanı; başvuru gecikmesi; inme başlangıcı.
Özet
Amaç: Yeni geliştirilen tedaviler ve özellikle de riskli trombolitik tedavi seçeneği nedeniyle acil tedavi gerektiren bir hastalıktır. Çalışmamızda amacımız, hastane öncesi gecikme nedenlerinin neler olduklarını ve toplumumuzun inme konusundaki bilinç düzeyini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma prospektif olarak Dokuz Eylül Üniversitesi Acil servisine 6 ay süresince 18 yaş üstü nörolojik semptom veya bulgularla başvuran tüm hastaların çalışmaya alınması ile yapıldı. İnme ön tanısı düşünülen hastaların demografik özellikleri ve hastaneye üç saatten geç başvuran hastaların gecikme nedenleri soruldu.
Bulgular: Nörolojik semptom veya bulgularla acil servise başvuran 117 hastanın yaş ortalaması 66.7±13.2 (aralık 22-93) olarak bulundu. Bu hastaların başvuru zaman ortalaması 9.5±14.5 saat idi; %44’ünün (n=52) ilk üç saatte hastaneye başvurduğu tespit edildi. Ailesi ile yaşayan (p=0.008), konuşma bozukluğu bulunan (p=0.002) hastaların anlamlı olarak ilk 3 saat içinde hastaneye başvurdukları görüldü. Hastaneye üç saatten uzun sürede başvuran hastaların (n=61) çoğunluğunu semptomların geçmesini bekleyen veya hastaneye gelmek konusunda isteksiz olan hastaların (n=28) oluşturduğu tespit edildi.
Sonuç: Toplumun inme semptomları ve risk faktörleri hakkındaki genel bilgi düzeyinin, erken başvuruyu belirleyen en önemli parametre olduğu düşünülür. Ancak, akut inme olguları azımsanmayacak bir oranda ilk 6 saatte acil servise başvurmuşlardır. Bütün bunların ışığında toplumun hastalığı tanıması ve tedavi yaklaşımları ile fiziksel akatlıkların
önlenebileceği veya azaltılabileceği konusunda hızlı ve acil olarak eğitilmesi gerekliliği vardır.