Pulmoner emboli şüphesi bulunan hastaların çok kesitli bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi incelemelerinde karşılaşılan tromboemboli dışı bulguların analizi
Bilal Battal1, Bülent Karaman1, Seyfettin Gümüş2, Veysel Akgün3, Uğur Bozlar1, Mustafa Taşar1
1Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Radyoloji Anabilim Dalı, Etlik, Ankara, Türkiye
2Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Etlik, Ankara, Türkiye
3Gölcük Asker Hastanesi, Radyoloji Bölümü, Gölcük, Kocaeli, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Pulmoner emboli, ÇKBT, Pulmoner anjiyografi, infiltrasyon, atelektazi
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı pulmoner emboli ön tanısı ile çok kesitli bilgisayarlı tomografi (ÇKBT) pulmoner anjiyografi tetkiki yapılan olgularda pulmoner emboli sıklığının belirlenmesi ve emboli saptanmayan olgularda tanı ve tedaviye katkı sağlayan diğer bulguların analiz edilmesidir.
Gereç ve Yöntem: Bu geriye dönük çalışma için onay hastanemizin yerel etik kurulundan alındı. Çalışmaya pulmoner emboli ön tanısı ile Aralık 2009 - Kasım 2010 tarihleri arasında ÇKBT pulmoner anjiyografi tetkiki yapılan 223 olgu (128 erkek, 95 kadın, ortalama yaş: 58.6) dahil edildi. Pulmoner BT anjiyografi tetkiki 64 dedektörlü ÇKBT cihazı ile, 70-100 ml non-iyonik iyotlu kontrast madde kullanılarak yapıldı. Bütün olguların görüntüleri geriye dönük olarak değerlendirildi. Olgularda pulmoner emboli olup olmadığı, pulmoner emboli olmayan olgularda hastanın semptomları ile ilişkili olan ya da rastlantısal olarak saptanan bütün bulgular kaydedildi.
Bulgular: Olguların %11.7 sinde (26/223) pulmoner emboli mevcuttu. Pulmoner emboli saptanmayan 197 olgunun 154’ünde (%78.2) akciğerler, mediastinal yapılar, toraks duvarı yapıları ve üst batın organları ile ilgili, semptom ve klinik bulguları açıklayan (%62.5) ve semptomlar ile ilişkisiz rastlantısal (%37.5) çeşitli bulgular saptandı. En sık saptanan bulgular akciğer infiltrasyonu-konsolidasyon (%15.1), atelektazi (%13.5) ve plevral efüzyon (%13.1) du. Kırk üç (%21.8) olguda ise ÇKBT pulmoner anjiyografi ile herhangi bir bulgu saptanmadı.
Sonuç: Pulmoner emboli ön tanısı ile ÇKBT pulmoner anjiyografi tetkiki yapılan olguların büyük çoğunluğunda pulmoner emboli tespit edilmemesine karşın, semptom ve klinik bulguları açıklayan ya da rastlantısal bir çok veri tespit edilebilmektedir. Bu nedenle ÇKBT anjiyografi tetkiklerinde pulmoner vasküler yapılar yanında görüntü alanına giren diğer yapıların dikkatli değerlendirilmesi ve bulguların doğru yorumlanması doğru tanı ve tedavi yaklaşımı açısından önemlidir.