Changiz GHOLIPOUR1, Samad SHAMS VAHDATI2, Mehdi NOTASH3, Seyed Hassan MIRI2, Rouzbeh Rajaei GHAFOURI2

1Department of General Surgery, Sina Hospital, Tabriz University of Medical Sciences Tabriz, Iran
2Department of Emergency Medicine, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran
3School of Medicine, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran

Anahtar Kelimeler: Hastane öncesi acil tıbbi hizmet; hastane öncesi travmada yaşam desteği; travma

Özet

Amaç

Orta ve düşük gelirli ülkelerde travmayla ilişkili ölümlerin büyük bir bölümünden karayollarındaki trafik kazalarındaki yaralanmalar sorumludur. Hastane öncesi acil tıp ekibi (PHEMS) yaralı kişilere kaza yerinden gidilecek hastaneye kadar nakleder ve bu arada onlara tıbbi bakım sunar. Son zamanlarda gelişmekte olan ülkelerde acil tıbbi bakım ve tedaviyi üstlenenlerle tıp teknisyenleri travma hastalarından alınan sonuçları iyileştirme amacıyla Hastane Öncesi Travma Yaşam Desteği (PHTLS) kılavuz ilkeleri konusunda eğitilmektedir. Yaralanma mahallinde bu personele verilen eğitimin başarı oranına ilişkin bir çalışma yapmaya karar verdik.

Gereç ve Yöntem

Çalışmaya acil servise aktarılan ağır travma hastaları alındı. Hasta nakli sırasında geçen süre, hava yolu açılması, omurganın stabilize edilmesi, dış kanama tedavisi, intravenöz (IV) giriş yolu açılması ve sıvı tedavisi değerlendirildi. Değerlendirmelerin tümü acil servisteki acil tıp uzmanı tarafından gerçekleştirildi.

Bulgular

Ortalama yanıt verme süresi 17.87±9.1 dakika idi. Acil tıp ekibi, hastaların %60.4'ünün boyun omurlarını stabilize etmiş olup bunların %16.7'si usulüne uygun biçimde gerçekleştirilmemişti. Acil tıp ekibi tarafından %57'si tatminkâr olmak üzere 99 (%98) yaralıya IV damar yolu açılmıştı. Yine 99 (%98) yaralıya verilen sıvı tedavisinin %92'si usulüne uygundu.

Sonuç

Acil tıp ekibi, hastane öncesi acil bakım ilkelerine uygun hizmet vermesi için daha fazla eğitim ve denetimden geçmelidir.